Beste M,

In een ‘Touwtrekken’ uit 1977 over ruzie schreef jij. Ik herinner me je bijna wanhopige tekst over altijd maar ruzie thuis tussen je ouders en tussen jou en je zus A. Hoewel je haar ook nodig had, als enige thuis, waar je je aan vast kon houden. Vaak praatten we toen over ruzie, ook in het jeugdwerk met anderen. Nu filosofeer ik er nog eens wat verder over.

Toen ik onderwijzer was werd ik vaak geconfronteerd met ruziënde kinderen die hun gelijk probeerden te halen bij mij, de meester. Ik probeerde er dan achter te komen wat er gebeurd kon zijn en wie er gelijk had. Meestal lukte dat niet. Op vallend was, dat hoe langer het gesprek duurde hoe eerder de beide partijen bereid waren om een eind te maken aan hun poging gelijk te krijgen. Ze wilden namelijk weer verder spelen en hadden helemaal geen zin in al dat tijd verspillende geklets. Vaak zei dan al gauw een van de twee ‘vrede?’ en renden ze weer weg om verder te kunnen spelen. Anders was het als er twee fysiek aan het vechten waren en ik ze ‘aan de haren’ uit elkaar moest slepen. Dan zette ik ze uit elkaar en sprak ik apart met ze. Dit leverde zelden een positief resultaat op. Sterker nog, na deze afkoeltijd vochten ze buiten mijn zicht hun conflict alsnog uit.

Omdat ik heilig geloof in de positieve kracht van mensen, deed ik toen een experiment. Nadat ik ze uit elkaar had gehaald, zette ik ze weer, zonder een woord te wisselen, naast elkaar en gaf de opdracht elkaars hand vast te houden en dicht tegen elkaar aan te gaan staan. Het resultaat was meestal dat ze na enige minuten rustig werden, gingen giechelen en mij vroegen of ik met ze wilde komen praten om ‘het op te lossen’.

Ik heb deze manier van werken nog vaak toegepast, ook later in het jongerenwerk, en heb mij afgevraagd hoe deze methode toe te passen op grote conflicten. Door zo dicht op elkaar te staan, de ander te voelen, ontstaat als vanzelf een ‘gevoel’ voor de ander, anders dan woede, dan ruzie. Het is verzoening met de ander. Maar er zit een sterke wisselwerking in die verzoening, want eigenlijk is er in de eerste plaats verzoening met zichzelf wat de kinderen hebben ervaren. Hun eigen woede, ruziegevoelens ebben weg, ze worden rustig, er komt een vredig gevoel over hen heen. Met oud en nieuw zijn we altijd veel bezig met de verzoening met onze naasten, om het nieuwe jaar goed en positief te kunnen beginnen. Het is een kwestie van heel dicht bij elkaar blijven en in die confrontatie ervaren dat de werkelijke verzoening met de ander begint met een confrontatie, met een verzoening met jezelf. Dan kan de zegen volgen, de zegen van een leven in vrede, met iedereen.

Hartelijke groet, Dik